Uzman Görüşü: Çocuklarda Teknoloji Bağımlılığına Neden Olan Şeyler
Geçtiğimiz haftalarda sizlerle çocuklarda teknoloji kullanımı ve bu konuyla ilgili bağımlılığı engellemek üzerine paylaşımda bulunmuştum. Bu hafta da ailelerin farkında olmadan gayet iyi niyetle yaptığı fakat çocuğun teknoloji kullanımını hatta bağımlılığını arttırabilecek şeylerden bahsetmek istiyorum.
Örneğin çocuğunuza yaptırmak istediğiniz bir şey olduğunda bunu teknolojik aletleri kullanarak yapmak bazen işleri çok kolaylaştırıyor olabilir. Fakat aynı zamanda çocuğun bağımlılığını da destekliyor. Onun yerine oyunu kullanabilirsiniz. Örneğin çocuğunuzun yemek yemesi için, sakinleşmesi için, dışarıda bir yerde rahat oturabilmesi için ya da başka her hangi bir konuda teknolojik aletleri ödül gibi sunduğunuzda aslında siz farkında olmadan kendi ellerinizle onu bu bağımlılığa itiyorsunuz. Elbette istisnai durumlar olabilir, zaman zaman en ideal haliyle davranamayabilirsiniz. Çoğu anne baba dinlenmek, kendi işlerini yapmak, eşiyle rahat sohbet edebilmek adına çocuğunun televizyon ve ya tablet kullanımına izin verebiliyor. Ve çoğu zaman sorduğunuzda çocuğunun bazı şeyleri televizyonsuz ya da tabletsiz yapmadığını söylüyor. Halbuki en başında aile kendi ihtiyaçları doğrultusunda farkında olmadan çocuğunu bu şekilde alıştırmış oluyor ve çocukta bunu sürdürüyor. Bu yüzden önemli olan bu tarz şeylerin yapılmasından ziyade alışkanlık haline gelmemesi.
Bunun yerine bu yaş dönemindeki bir çocuğun kendi kendine de oynamayı öğrenmesi gerek. Dolayısıyla kendinize zaman ayırmak istediğinizde ki bu en büyük hakkınız, çoğunuzu bu konuda teşvik edebilirsiniz. Örneğin hadi bana şimdi sürpriz bir resim yap, o sırada ben de işlerimi yapayım sonra gelip bana göster. Ya da sen şimdi odanda oyna ben de biraz dinlenip yanına geleyim ve beraber oynamaya devam edelim. Çocuğunuza bunlar gibi alternatifler teklif edebilirsiniz. Ve bunu yaparken sizin ne yapacağınız konusunda net olun, ona sorarmış gibi değil bilgi vermek amacıyla söyleyin. Onun o sırada ne yapacağı konusunda ise alternatifler sunup ona seçtirebilirsiniz. Başlangıçta eğer buna alışık değilse belki bu süreler daha kısa olacaktır fakat çocuğunuz buna alıştıkça kendi başına vakit geçirebilme süresi artacaktır. Böylelikle aynı anda hem siz dinlenmiş ya da işlerinizi yapmış olacaksınız, hem de o kendi başına vakit geçirmeyi ve gerektiğinde bekleyebilmeyi öğrenecek.
Uzm. Psk. Melis Özmen
Örneğin çocuğunuza yaptırmak istediğiniz bir şey olduğunda bunu teknolojik aletleri kullanarak yapmak bazen işleri çok kolaylaştırıyor olabilir. Fakat aynı zamanda çocuğun bağımlılığını da destekliyor. Onun yerine oyunu kullanabilirsiniz. Örneğin çocuğunuzun yemek yemesi için, sakinleşmesi için, dışarıda bir yerde rahat oturabilmesi için ya da başka her hangi bir konuda teknolojik aletleri ödül gibi sunduğunuzda aslında siz farkında olmadan kendi ellerinizle onu bu bağımlılığa itiyorsunuz. Elbette istisnai durumlar olabilir, zaman zaman en ideal haliyle davranamayabilirsiniz. Çoğu anne baba dinlenmek, kendi işlerini yapmak, eşiyle rahat sohbet edebilmek adına çocuğunun televizyon ve ya tablet kullanımına izin verebiliyor. Ve çoğu zaman sorduğunuzda çocuğunun bazı şeyleri televizyonsuz ya da tabletsiz yapmadığını söylüyor. Halbuki en başında aile kendi ihtiyaçları doğrultusunda farkında olmadan çocuğunu bu şekilde alıştırmış oluyor ve çocukta bunu sürdürüyor. Bu yüzden önemli olan bu tarz şeylerin yapılmasından ziyade alışkanlık haline gelmemesi.
Bunun yerine bu yaş dönemindeki bir çocuğun kendi kendine de oynamayı öğrenmesi gerek. Dolayısıyla kendinize zaman ayırmak istediğinizde ki bu en büyük hakkınız, çoğunuzu bu konuda teşvik edebilirsiniz. Örneğin hadi bana şimdi sürpriz bir resim yap, o sırada ben de işlerimi yapayım sonra gelip bana göster. Ya da sen şimdi odanda oyna ben de biraz dinlenip yanına geleyim ve beraber oynamaya devam edelim. Çocuğunuza bunlar gibi alternatifler teklif edebilirsiniz. Ve bunu yaparken sizin ne yapacağınız konusunda net olun, ona sorarmış gibi değil bilgi vermek amacıyla söyleyin. Onun o sırada ne yapacağı konusunda ise alternatifler sunup ona seçtirebilirsiniz. Başlangıçta eğer buna alışık değilse belki bu süreler daha kısa olacaktır fakat çocuğunuz buna alıştıkça kendi başına vakit geçirebilme süresi artacaktır. Böylelikle aynı anda hem siz dinlenmiş ya da işlerinizi yapmış olacaksınız, hem de o kendi başına vakit geçirmeyi ve gerektiğinde bekleyebilmeyi öğrenecek.
Uzm. Psk. Melis Özmen
kaynak:https://www.pakolino.com/uzman-gorusu-cocuklarda-teknoloji-bagimliligina-neden-olan-seyler
Yorumlar
Yorum Gönder