Çocukla İletişim: Oyuncak Kavgasını Bitirmek için Sihirli Sözcükler

Yetişkinler sıklıkla çocukları oyuncaklarını paylaşamama kavgalarını ‘Konuşarak halledin.’ Diyerek sonlandırmaya çalışır, ancak konuşarak çözebilmek için çocukların öncelikle ne söyleyeceklerini bilmeleri gerekir. Çocuklara bazı kelime kalıpları öğreterek  bu sözleri problemlerini çözmede kullanabileceklerini anlatabiliriz. Hiçbiri çok sihirli sözcükler olmasa da çocuklara sabretmeyi, duygularını kontrol ederek istediklerine ulaşabilmelerine yardımcı olur.

Sıramızı beklemek ve paylaşmak biz yetişkinler için alışagelmiş olsa da  çocuklar için çok soyut kavramlar olabilir. Genellikle çocuklar kendi sıraları geldiği zaman paylaşmanın ne demek olduğunu anlarlar. Okul öncesi dönemde ‘Benimki benim.  Seninki de benim.’ anlayışı vardır bu nedenle sıklıkla ‘’Oyuncağımı aldı!! Benimle paylaşmıyor!!’’ gibi şikayetler duyarız. Tipik olarak ebeveynlerin tepkileri paylaşmaya zorlamaktır ancak bu görünürde bir paylaşmadır. Bu tutum çocukları kritik problem çözme deneyiminden ve sosyal becerilerinin gelişiminden mahrum bırakır. Fırsatı değerlendirerek, çatışma olduğunda çocuğunuza sözel olarak problemi çözme konusunda rehberlik edebilirseniz çocuğunuzun sorunlarını konuşarak çözme becerisi artar. Böylece daha az söylenme ve şikayetle size gelir.

‘’Senin işin bitince alabilir miyim?’’ cümlesini kullandığımızda birkaç önemli noktaya değinmiş oluruz.

1) Ben de kullanmak istiyorum. Bu, isteyen çocuğa güç verir. İhtiyaçlarını ve arzularını başkalarına iletmenin kabul edilebilir olduğunu ancak bunu açıkça ve terbiyeli bir dil ile yapmanın gücünü keşfeder.

2) Senin işin bitince. Burada karşıdaki çocuğa, ‘ben senden bunu zorla alamayacağım, zorla paylaşman gerekmiyor, hala kontrol sende’ mesajını verir. Bu da oyuncağa sahip olan çocuğu yumuşatır. Bu üç kelime olmadan oyuncağa sahip olan çocuk sadece bir şeyi kaybedeceğini hisseder, bu kelimler sayesinde ise çocuktan çok nesneye odaklanılır ve işi bittiğinde (hazır olduğunda) nesneyi arkadaşına vererek kontrolde olduğunu hisseder.

Bu ifade kullanıldığında oyuncağa/nesneye sahip çocuk birkaç dakika içinde kendi kararı ile gönüllü bir şekilde gücünü kaybetmeden arkadaşına oyuncağı  verir.

Bazı durumlarda çocuklar bu kadar akıcı ve kolay şekilde sırasını/ oyuncağı arkadaşına vermez. Bu durumlarda rehberlik ederek ‘ Evet Ahmet işin bitince Nazı’ı bul, oyuncakla oynama sırasında onda.’ diyebilirsiniz. Ender olarak bazı çocuklar ‘’Benim işim hiçbir zaman bitmeyecek’’ der. Burada da çocukların kişiliklerine ve olayın gelişimine göre yapabileceğiniz birkaç şey var, örneğin: ’Burada yapacak o kadar eğlenceli şey var ki sonsuza kadar tek bir oyuncakla oynamak isteyeceğini sanmıyorum. Oyununun bittiğine karar verince Fatma’yı bul, sıranı devret sonra seninle istediğin başka bir oyun seçebiliriz. ‘ veya ‘ İstersen dakikalarını kullanarak da sıranı devredebilirsin. Ahmet sence daha ne kadar zamana ihtiyacın var? ‘ İki çocukta ortak bir zamanda anlaştıktan sonra saatin alarmını kurun.

Çocuğunuz yavaş yavaş kendi kendine arabuluculuk yaptığını ve sorunlarını çözmede daha etkin olduğu gözlemleyebilirsiniz.

kaynak:http://cocuklaringelisimi.com/2016/08/30/cocukla-iletisim-oyuncak-kavgasini-bitirmek-icin-sihirli-sozcukler/