• ANA SAYFA
• HAKKINDA
• KATEGORİLER
• ZORBALIK
• GELİŞİM LİSTELERİ
• BASINDA
• RANDEVU
• İLETİŞİM

Go to... Ana Sayfa HAKKINDA KATEGORİLER     – Bebeklik Dönemi    – Bilişsel Gelişim (Zihinsel Gelişim)    – Çocuğun Duygusal Gelişimi    – Çocuklarda Sosyal Gelişim    – Çocuğun Fiziksel Gelişimi    – Okul Öncesi Dönemi    – Okul Çağı Dönemi    – Okuyucu Soruları ve Cevapları    – Yaratıcı Etkinlikler ve Eğitici Etkinlikler ZORBALIK GELİŞİM LİSTELERİ BASINDA RANDEVU İLETİŞİM

Oyun Aracılığıyla Duygusal Farkındalığı Geliştirmenin 9 Yolu

Çocuğunuzla Oyun Aracılığıyla Bağ Kurun
Çocuklar bağ kurduklarını ve sevildiklerini hissettiklerinde daha iyi davranır ve daha iyi işlev gösterirler. Bir çocuğun gözünde, bir ebeveynle ya da sevdiği biriyle oyun vakti oldukça özel ve el üstünde tutulan bir zamandır. Çocuklar, yetişkinlerin büyüklere özgü görevlerini bırakıp onlarla kaliteli zaman geçirmelerine, onları izleyip onların seviyelerinde oyunbaz bir şekilde onlarla etkileşim kurmanıza bayılırlar.

Oyun aracılığıyla bağ kurduğunuzda çocuğunuza stresten arınmak, güç mücadelelerini durdurmak ve büyük bir kontrol duygusu yaşamak için zaman tanımış olursunuz. Bu, aranızdaki dengeyi ve bağı yeniden kurar. Zor bir günün sonunda dahi kendinizi oyuna dahil etmek, yeniden bağlanmak için çok ihtiyaç duyduğunuz bir fırsatı size sunabilir.

Benimle birbirleriyle tartışan çocuklarımın aralarındaki dengeyi yeniden kurmak ve kendi hüsranımı kontrol etmek için, yalnızca 15 dakikalığına her şeyi durdurmam gerekti. İş modunu kapatıp oyunbaz bir tavırla dikkatimi onlarla adadım “Şu anda pek eğleniyor gibi görünmüyorsunuz, hadi biraz mavi su alıp kum havuzunu bir göle çevirip çeviremeyeceğimize bakalım.” Bunu en heyecanlı, oyunbaz anne sesimle söylemeye çalıştım. İkisi birden zıpladılar ve “Evet!” diye bağırdılar.

Çocuklar Oyun Aracılığıyla Öğrenirler

Oyun zamanı aynı zamanda duygusal farkındalığı geliştirmek için ayrılmış bir vakit olarak da kullanılabilir. Yalnızca kendinizi oyuna dahil ederek ve onun yönlendirmelerini izleyerek çocuğunuza, onun o anki ilgi alanlarıyla, hisleri ve kaygılarıyla ilgilendiğinizi gösteriyorsunuz. Sonuçta, “Oyun, çocuğa öğrenirken uygulama şansı tanır” (Fred Rogers) ve oyun aracılığıyla çocuklar dünyaları, o dünyadaki yerleri ve duyguları hakkında bir şeyler öğrenirler.

Çocuklarımın sakinleşmesi, bağ kurması ve oyun müdahalemizin öncesinde gerçekleşmiş olan tüm kaos hakkında konuşmaya başlaması için gereken tek şey, hiçbir araç ya da dikkat dağıtan şey olmadan, tüm dikkatimi vermemdi yalnızca. Merkezlerini yeniden bulmak için zamana, benim tüm dikkatim ve sevgime sahiptiler, güvende hissediyorlardı çünkü onların seviyesinde onlarla birlikte oynuyordum ve onların konuşmalarını yönlendirebiliyordum. Nasıl hissettikleri hakkında ve bu konuda ne yapabilecekleri hakkında konuştuk. Çok vakit geçmeden birbirleriyle saygılı bir biçimde konuşmaya ve günlerinin nasıl geçtiği üzerine düşünmeye başladılar.

Eğer onların seviyesinde, onların yönlendirmesini izleyerek, onları dinleyerek ve oynayarak dahil oluyorsanız, oyun temalarına, açık iletişimlerine ve duygusal farkındalıklarına dikkat vermek için müthiş bir fırsatınız olacaktır.

Oyun Sırasında Duyguları Keşfetmek

Duygusal farkındalık; güç mücadeleleri sırasında, aşırı taşkınlık, öfke patlamaları, kızgınlık ya da aşırı stres zamanlarında aşırı bir biçimde yüzeye çıkmadıkça ebeveynlerin genellikle keşfetmedikleri bir kavramdır. O gün yaptığım gibi, ebeveynler genellikle duygusal farkındalığın ve duyguları kontrol etme becerisinin çocukların hala öğrenmekte olduğu soyut bir kavram olduğunu unuturlar. Bu, yardıma ihtiyaç duydukları bir şeydir.

Duygusal farkındalık genellikle deneyim ve gözlem yoluyla öğrenilen bir şey olduğundan “öğretmesi” zor olabilir. Duyguların farkında olmak empati ve duygusal zeka gelişiminde önemli bir adımdır. Anne-babalar küçük yaştan itibaren oyun sırasında duyguları isimlendirerek ve konuşarak çocuklarıyla birlikte duygusal farkındalığı keşfetmeye başlayabilirler.

Oyun Aracılığıyla Duygusal Farkındalığı Keşfetmenin 9 Yolu

1. Oyunbaz Müdahale: Yukarıdaki senaryoma benzer bir biçimde, çocuğunuz ya da çocuklarınızın büyük duygularla mücadele ettiğini fark ettiğinizde oyunbaz bir şekilde müdahale edebilirsiniz. Kendilerini güvende hissettiklerinde, sevildiklerini hissettiklerinde ve sakinleştiklerinde çözümler hakkında konuşmak için daha iyi bir zihinsel durumda olacaklardır. Sizinle bağ kurduklarında, güç mücadeleleri azalır ve büyük duyguları nasıl deneyimledikleri üzerinde daha tutarlı bir biçimde düşünebilirler.

2. Sembolik Oyun: Sembolik oyunu hisleri keşfetmek için kullanın. Güçlü duygular uyandıracak hayali durumlar oluşturabilirsiniz. Örneğin, dinozorlu bir sembolik oyun sahnesinde küçük kızım başka bir dinozorun daha katılmasını önlemeye çalışıyor gibi yaparken “git buradan, önce biz geldik” diye homurdandı. Bunun üzerine ben dinozor oyuncağımı aldım ve “Olamaz, Triceratops’un yüzüne bir bak! Yalnız ve dışlanmış hissediyor. Bence bu kamp ateşini yakmamıza yardım edebilir. Yalnız ve dışlanmış hissediyor.” Yalnız dinozoru aldı ve bir çubuk yığını inşa etti, bunun üzerine “Triceratops şimdi ekibimizin parçası gibi hissediyor. Bu onu mutlu etti” diye yanıtladım.

3. Duyguları İsimlendirme: Oyun sırasında odağı duygulara doğru kaydırın. Kitap okurken ya da birlikte boyama yaparken bir karakterin nasıl hissettiğini düşündüğünüzü ya da onun yerinde olsa çocuğunuzun nasıl hissedeceğini konuşabilirsiniz. Karakterler tarafından sergilenen ya da yüz ifadelerinden okunan duyguları belirleyebilir ve isimlendirebilirsiniz. Bu ayrıca hayali oyun sahnelerinde de uygulanabilir. Yukarıdaki örnekte, neden Triceptor’un yalnız hissettiği, eğer yalnız bırakılan kendisi olsa çocuğunuzun nasıl hissedeceği ve kendisi aynı durumda olsa ya da öyle hissetse ne yapacağı üzerine daha fazla konuşarak oyunu genişletebilirsiniz.

4. Rol Yapma Oyunu: Rol yapma oyunu duyguları ifade etmenin uygun yollarını keşfetmek için müthiş bir fırsat sunar. Örneğin, eğer çocuğunuz bakkalcılık oynamak istiyorsa farklı karakterler ve duygular bulabilirsiniz (mesela, yalnış şeyi aldığınız için üzülüp onu iade etmek, bir şey indirimde olduğu için sevinmek, doğru sebzeyi bulamadığınız için hayal kırıklığına uğramak) ve çocuğunuza nasıl sakinleşeceği ve yardım bulacağı konusunda örnek olabilirsiniz. El kuklaları, duyguların nasıl yönetileceği konusunda rol yapma oyunu oynamak için harika araçlardır.

5. Duygusal Zeka Dinleme Oyunu: Klasik Simon Diyor Ki* oyununun bu değiştirilmiş versiyonu duygusal görsel ipuçlarını ve beden dilini okuma ve taklit etmeyi keşfeder.

6. Duyguları Meydana Getirme: Komik bir yüz ifadesi yaparak ve “nasıl hissediyorum?” diye sorarak ya da yüzünüzü elinizle örtüp açarken her seferinde farklı yüz ifadeleri yaparak duyguları oyununuza katabilirsiniz. Gündelik anlarda duyguları oyunbaz bir şekilde keşfetmek kolaydır. Eğer Fransız tostu ve turtamız varsa, yiyeceklerinin üzerine bir yüz ifadesi çizmek için sos şişesini bile kullanırım.

7. Kitap Okuma: Kitaplar çocuklarınızla bağ kurmak için harika bir yol ve yeni kavramlar ortaya atmak ya da tartışmak için mükemmel bir fırsat sunarlar.

8. Dinleme: Oyun aracılığıyla bağ kurarken ve çocuğunuzun oyun temalarını gerçekten dinlerken oyun sırasında ortaya çıkan tekrar eden senaryolar ya da temalar keşfedebilirsiniz. Bu, öğrenmeye ya da daha iyi anlamaya ilgi duydukları bir şey olabilir, gözlemledikleri ya da deneyimledikleri bir şey olabilir veya basitçe öğretilebilir bir an için elverişli bir oyun olabilir.

9. 5 Ana Duyguyu Keşfetme: Çocuklarınızla Ters Yüz filmini izleyin ve 5 ana duyguyu temsil eden karakterler hakkında konuşun. Bu duygular aynı zamanda renklerle de ilişkili böylece denk gelen renkleri kullanarak ve çocuğunuzdan ne hissettiğini çizmesini isteyerek “duyguları renklendirebilirsiniz”. Çizmek çocukların kendilerini, düşüncelerini ve hislerini ifade etmek için kullandıkları harika bir araçtır.

Çocuğunuz bağ kurduğunu ve sevildiğini hissederken olumlu bir tutumla duygusal farkındalığı keşfederek duyguların normal olduğu düşüncesini pekiştirebilir ve ebeveyn ile çocuk arasındaki bağı geliştirebilirsiniz. Duyguları çocukla birlikte küçük yaştan itibaren keşfetmek onların duygusal zekalarını artırmaya yardımcı olmanın yollarından biri.

* Simon Diyor Ki (Simon Says) Amerika’da yaygın olarak oynanan bir çocuk oyunudur. Çocuklardan biri “Simon diyor ki …” diye başlayan cümlelerle talimatlar verir ve diğer çocuklar bunları uygulamaya çalışırlar (“Simon diyor ki burnuna dokun” gibi).

Kaynak: Play-Based Parenting - http://cocuklaringelisimi.com/2017/10/24/oyun-araciligiyla-duygusal-farkindaligi-gelistirmenin-9-yolu/